Af Örgütü Raporu: ‘Kamudan İhraçlar Keyfi’
Tan Çetin 01 Ocak 1970
Uluslararası Af Örgütü OHAL ve KHK’lerle Türkiye’de ihraç edilen 100 binin üzerinde kamu çalışanıyla ilgili bir rapor hazırladı. “Gelecek Karanlık” adlı raporda, ‘ihraçların hiçbir kanıta dayanmadığı ve keyfi bir şekilde yapıldığı’ belirtildi.
Raporda, Türkiye’de 15 Temmuz darbe girişimden sonra ilan edilen olağanüstü hal durumunun hala sürdüğünü ve çıkarılan KHK’ler ile çok sayıda insanın kendilerini savunma hakkı bile tanınmadan ihraç edildiği vurgulandı.
Uluslararası Af Örgütü Türkiye Araştırmacısı Andrew Gardner, ihraç edilen 33 kişi ve devlet yetkilileriyle görüşmeleri sonucunda hazırladıkları raporda, Türkiye'de olağanüstü hal yasaları ile birlikte 100 binden fazla kişinin keyfi bir şekilde ihraç edildiğine yer verildiğini söylüyor.
“Sadece işlerinden olmadılar, hayatları mahvoldu”
Kamu çalışanları, polis memurları, doktor, öğretmen ve akademisyenlerden oluşan kişilerin hiçbir gerekçe gösterilmeden işten çıkarıldıklarını belirten Gardner, bu insanların sadece işlerini kaybetmediklerini, mesleki hayatlarını, kariyerlerini de kaybettiklerini ve aile hayatlarının mahvolduğunu kaydetti. İnsanların 10 aydır bu durumda olduklarına dikkat çeken Gardner, “maalesef şimdiye kadar Türkiye'de onların etkili bir itiraz yolu olmadı” diye konuştu.
“Uluslararası Af Örgütü olarak bu insanların haklı olduğunu söylüyoruz” diyen Uluslararası Af Örgütü Türkiye Araştırmacısı Andrew Gardner, araştırma kapsamında görüşülen ihraç edilen 33 kişinin de ortak noktasının, neden ihraç edildiklerini bilmediklerini ve bunu öğrenmek istedikleri olduğunu kaydetti.
“İhraç edilmeden önce kahraman, şimdi terörist”
Uluslararası Af Örgütü olarak görüştükleri ihraç edilen bir askerin, ihraç edilmeden önce Hakkari'de operasyonlara katıldığını, kimsenin yapmak istemediği, çok zor bir işinin olduğunu fakat en azından bu askerin toplumda bir kahraman olarak görüldüğünü söyledi. Gardner, ihraç edildikten sonra bir terörist ya da hain olarak görüldüğünü belirten askerin, bu durumdan ötürü sıkıntılar yaşadığını söyledi.
Cumhurbaşkanlığı’nda üst düzey görevde çalışan bir kadınla görüştüklerini anlatan Andrew Gardner, bu kadının da yine hiçbir gerekçe gösterilmeden ihraç edildiğini ve bu yüzden 8-9 aydır iş bulamadığına dikkat çekti. Gardner, iyi bir maaşla çalışan, tek başına kızına bakan bu kadının, şu anda kızına nasıl bakacağını düşündüğünü, ne yurtdışına çıkabildiğini ne de Türkiye'de iş bulabildiğini söyledi.
“Savunma hakkı tanınmadan yapılan ihraçlar insan hakları ihlalidir”
Raporu hazırlarken hem Sağlık Bakanlığı yetkilileriyle hem de Adalet Bakanlığı yetkilileriyle görüştüklerini belirten Uluslararası Af Örgütü Türkiye Araştırmacısı Gardner, İçişleri Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığından olumlu yanıt alamadıklarını kaydetti. Gardner, görüştükleri yetkililerin, ihraçların haklı olduğunu, somut bir fiil üzerinden insanların ihraç edildiğini ve ihraçların keyfi olmadığını savunduklarını belirtti.
Andrew Gardner, “Uluslararası Af Örgütü olarak, mesela bir asker bir darbe girişimine katılmış ise tabii ki ihracı hak etmiştir diyoruz, bizim bu konuda bir şikayetimiz yok ama keyfi bir şekilde, hiçbir kanıt olmadan, hiçbir savunma hakkı tanınmadan, binlerce insanı ihraç etmek bize göre bir insan hakları ihlalidir” dedi.