İbrahim Kafesoğlu
1914 -18.08.1984 01 Ocak 1970
Türk milliyetçiliğinin, tarih ve kültürünün inşacılarından, emsalsiz bir yorumcu, büyük bir tarihve kültür adamıdır. 1914 yılının Ocak ayında Burdur’da doğar. Babası Receb Bey Cihan savaşında Erzurum cephesinde şehit düşmüştür. Annesi Hatice Hanım oğlunu büyük fedakârlıklarla yetiştirmiştir. Oğlu da onun bu gayretine karşılık verir ve okulunu her yıl birincilikle bitirir.
İbrahim Kafesoğlu okula dedesi Hacı Ahmed Ağa’nın yanında başlar. Tefenni İlkokulu’ndan sonra İzmir Muallim Mektebi’ni bitirerek 1932’de Afyon’da öğretmenliğe başlar. Fakat içerisindeki okuma ve başarma azmi bitmemiştir. 1936 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ne girer. Burada sonraki hayatını yönlendirecek çok değerli hocalarla tanışır. Fakülteyi 1940 yılında bitirerek Macaristan’a gider. Macaristan’dan 1945 yılında doktorasını tamamlamış olarak yurda döner.Yurda dönüşünde Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nde çalışmaya baslar. Fakat aynı yıl İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’ne “Orta Çağ Tarihi Kürsüsü Asistanı“olarak tayini yapılır.1946 yılında Müzeyyen Hanımla evlenir. Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah hakkındaki teziyle doktor, Harzemşahlar Devleti Tarihi adlı teziyle doçent olur.(1949-53) 1957 yılında açılan Erzurum Atatürk Üniversitesi’nde ilk dersi o verir. 1959 yılında profesörlüğe yükselir ve tekrar İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Umumi Türk Tarihi Kürsüsü’ne atanır. 1965 yılında Kültür Ocağı ve İstanbul Milliyetçi Öğretmenler Birliği kuruluşlarına başkan olur. Birinci Milliyetçiler Büyük Kurultayını toplayıp başkanlığını yapar. Milliyetçiler İlmi Semineri’ni yönetir.1970 yılında Zeki Velidi Togan’ın vefatıyla Türk Tarihi Kürsüsü’ne başkan olur. 1983 yılındaki emekliliğine kadar bu görevi sürdürür. Aydınlar Ocağı’nın kurucusu ve ilk genel başkanıdır.17 Ağustos 1984 tarihinde vefat eder. Bir kısmı yayınlanmamış sayısız eser, makale, deneme, ansiklopedi maddesi yazmıştır. En önemli vasfı kültür tarihçiliğinin usûl ve esaslarını belirlemesi, bu sahadaki çalışmaların ilk ve tekâmül etmiş örneklerini vermesi, toplumun çeşitli kesimlerinden sayısız öğrenciler yetiştirmesidir.
TÜRK’Ü EN İYİ ANLATAN ADAM
Daha yıllarca bir benzerinin bile kolay yazılamayacağı âbide eseri “Türk Millî Kültürü” ise hemen bütün üniversitelerimizde ve yüksek okullarımızda ders kitabı olarak okutulmaktadır. Yetiştirdiği öğrencileri pek çok üniversitemizde kürsü başkanları durumundadırlar. Fakat o hep sessiz ve mütevazı kalarak çalışmayı seçmiştir. Temel fikir ve düşüncelerinin toplandığı “Türk Milliyetçiliğinin Meseleleri” adlı eseri Millî Eğitim Bakanlığı’nın ünlü “1000 Temel Eser” dizisinde ilk defa yayınlandığında tarihî Babıalî Caddesi daha önceleri görülmemiş bir manzara ile karşılaştı: Sıraya giren gençler MEB Yayınevi’nin Ankara Caddesi’ndeki merkezinden bu kitabı alıyorlardı… O günlerden beridir tekrar tekrar basılan bu ünlü eseri hâlâ Türk gençliğine ışık tutmakta devam etmektedir. Fakat bütün bunlara rağmen arasanız Türkiye’mizde yayınlanan pek çok ansiklopedide bir İbrahim Kafesoğlu maddesine rastlayamazsınız. Çünkü o, İstiklâl Marşı şâirimiz Mehmet Âkif Ersoy gibi “sessiz yaşadım, kim beni nereden bilecektir…” diyenlerdendi.Bütün ömrünü Türk kültürünü araştırmaya vakfetmişti Kafesoğlu, Türk milliyetçiliği tarihinde gelmiş geçmiş fikir adamları arasında Türk’ü en iyi tahlil eden, yorumlayan ve eserlerinde Türk ruhunu en iyi ifade eden adam olarak tanınmıştır. Hocalığının ilk günlerinden ölümüne yakın zamana kadar hep Türklük için fikir üretti, araştırdı, yazdı ve konuştu. Türk milliyetçiliği tarihinde gelmiş geçmiş fikir adamları arasında yalnız ve yalnız odur ki Türk’ü en iyi tahlil eden, yorumlayan ve eserlerinde Türk ruhunu en iyi ifade eden adam olarak tanınmıştır. Hocalığının ilk günlerinden ölümüne yakın günlere kadar hep Türklük için fikir üretti, araştırdı, yazdı ve konuştu. Ebediyete göçtüğünde arkasından bir kitaplık dolusu makale, araştırma ve yorum eseri bıraktı. Kitapları hâlâ Türk gençliğinin ve Türk insanının yolunu aydınlatmaya devam ediyor.
Bir soru üzerine Yahya Kemal’in en mukaddes tanıdığı üç temel unsur arasında sıra ile “Dil, Din ve Vatan” cevabını verdiği gibi İbrahim Kafesoğlu da “Türk milliyetçiliği nedir?“sorusuna sırası ile “Türkçe, Din, Tarih Şuuru” demiştir. Bugünkü Türkiye’mizde ilköğretim ve lise müfredatlarında yapılan değişikliklerde özellikle dil, din ve tarihin eğitim dışı bırakılmak istenmesinin ne kadar vahim bir gelişme olduğunu Kafesoğlu’nun kitaplarını okuduğumuzda daha derin bir ürpertiyle müşahade ediyoruz.
Rahmetli hoca ile birçok dernek kurucusu oldumuştur ki bunların en önemlisi diyebileceğimiz Türk Edebiyatı Cemiyeti’dir (Şimdiki Türk Edebiyatı Vakfı) Hocanın yazı yazdığı süreli yayınların miktarı bir hayli kabarıktır. Eserlerine gelince bunları şöyle saya biliriz:
1- Macaristan Tarihi,
2- Sultan Melikşah Devrinde Büyük Selçuklu İmparatorluğu
3- Selçuklu Ailesinin Menşei Hakkında,
4- Harzemşahlar Tarihi,
5- Türkler ve Medeniyet,
6- Malazgirt Meydan Muharebesi,
7- Türk Milliyetçiliğinin Meseleleri,
8– Eski Türk Dini,
9- Selçuklu Tarihi,
10- Sultan Melikşah
11- Türk tarih ve Kültürü,
12– Tarih (Lise I ve II. sınıfları için),
13- Türk Millî Kültürü
14- Kutadgu Bilik ve Kültür Tarihimizdeki Yeri
15- Atatürk İlkeleri ve Dayandığı tarihî temeller
16- Türk-İslâm Sentezi. Yayınlanacak pek çok eseri de henüz kitaplaşmamıştır. “Türk Millî Kültürü” eserinden dolayı Türkiye Millî Kültür Vakfı’nın büyük armağanını kazanmış ve yine aynı vakıf tarafından büyük kültür armağanını almıştır. Daha sonraları pek çok kültür armağanları almıştır.
