Erol Güngör
25.11.1938 – 24.04.1983 01 Ocak 1970
Erol Güngör, 25 Kasım 1938'de Kırşehir’ de dünyaya geldi. Dedesi Kırşehir’de Ahi Tekkesinin son şeyhi aynı zamanda Ahi Evren Camiinin imamı olan Hafız Osman Efendi’dir. Yetişmesinde ailesinin ve yaşadığı çevrenin etkisi büyüktür. Daha ortaokulda iken eski Türk alfabesini öğrendi. Lisede iken Lütfi İkiz Bey’den Arapça dersleri aldı. Bu eğitim ile Türk-İslam eserlerini okudu. Taberi tarihinin tamamına yakınını ezberledi. Lise yıllarında mahalli gazetede başlayan yazarlığı, hayatı boyunca devam edecekti.
1956 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk bölümüne kaydoldu. Burada hocası Fethi Gemuhluoğlu onu Mümtaz Turhan’la tanıştırdı. Mümtaz Turhan hocanın teşvikiyle hukuk fakültesinden ayrılıp İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesine kaydını yaptırdı.
1975’te fakültede göreve başladı. Fransızca ve İngilizce öğrenen Güngör, misafir profesör olan Hains’in asistanlığını yaptı ve derslerini Türkçeye çevirdi. 1961 yılında fakülteden mezun olan Güngör, Tecrübî Psikoloji kürsüsünde asistan oldu. Bu sırada Türkiye’de yeni bir bilim dalı olan Sosyal Psikolojiye yöneldi. Bu disiplinin önemli eserlerinden Krech ve Crithfield'in Sosyal Psikoloji kitabını Türkçeye çevirdi.
1965'de “Kelâmî (Verbal) Yapılarda Estetik Organizasyon” adlı teziyle doktor oldu.1966'da ABD Colorado Üniversitesinden tanınmış sosyal - psikolog Kenneth Hammond'un daveti üzerine Amerika'ya gitti. Bu üniversitenin Davranış Bilimleri Enstitüsünde milletlerarası bir ekibin araştırmalarına katıldı. Sosyal-psikoloji ders ve seminerlerini yürüttü.
“Şahıslar arası İhtilafların Çözümünde Lisanın Rolü” konulu teziyle 1970 yılında doçent oldu. Akademik çalışmalarının yanı sıra çeşitli yerlerde yazılar yazmaya devam etti. Erol Güngör üniversitede verdiği derslerle, ilmi yayınlarıyla Türkiye'de sosyal-psikoloji dalını önemli bir saha haline getirdi. Başbakanlık Planlama Teşkilatı, Milli Eğitim Bakanlığı ile Kültür Bakanlığının çeşitli komisyonlarında vazife aldı.
1978'de “Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar” adlı teziyle sosyal-psikoloji profesörü oldu.1982'de Konya Selçuk Üniversitesi’ne rektör tayin edildi ve bu görevi sırasında 24 Nisan 1983'de vefat etti.
Erol Güngör’ün yazıları Türk Yurdu, Klinik Sempozyum, Hisar, Türk Birliği Dergisi, Töre, Türk Edebiyatı, Türk Kültürü, Milli Eğitim ve Kültür, Milli Kültür, Konevî, Toprak ve Diriliş dergileri ile Millet, Her Gün, Yeni Düşünce, Yeni Sözcü, Yol, Ayrıntılı Haber, Yeni İstanbul ve Ortadoğu gazetelerinde yayınlandı. Bunlardan 1974–1977 tarihleri arasında başyazarlığını yaptığı Ortadoğu Gazetesi, onun Türk fikir hayatında yer edinmesi ve popülerleşmesine önemli katkı sağlamıştır.
Türkiye’nin yetiştirdiği nadir bir fikir adamı, Sosyal-psikolog ve yazardı. Gençlere şu sözleriyle yol gösteriyordu “Gençler ideoloji yerine fikir sahibi olmayı tercih ederlerse kendilerinden beklenen hizmeti yapabilirler. Cemiyetçi ve partici üniversite gençlerine böyle bir eşkıyalığı hiç de uygun görmeyenler, yumruklu kavga yerine fikir mücadelesini tavsiye ediyorlar. Bunlar kardeş kardeş otursun, fikirlerini münakaşa etsinler, deniyor. Acaba bu münakaşayı yapacak olan hangi fikirdir, nerededir? Fikir sahibi olan bir insan nasıl olur da karşısındakiyle yumruklaşır? Memleketteki babasına bir sahife doğru Türkçe mektup yazamayan, fakülteye vereceği dilekçeyi başkalarına danışan bu gençler hangi fikrin münakaşasını yapacaklar?”.
Güngör, tabulara izin vermeden geniş bir yelpazede, günümüze ve insanımıza dair önemli meseleler hakkındaki birçok soruya cevap aramıştır. Aynı zamanda yabancı fikir adamlarından birçok çeviri yaparak hem doğuyu hem de batıyı tanıyan Güngör, bu araştırmalarını Tarih, sosyoloji, İslam-Tasavvuf gibi konu başlıkları altında okuyucularına sunmuştur.
Bugüne kadar hakkında pek çok eser yazılmıştır. Bunlardan bazıları şunlardır: Turgut Topbaş, Milletle İç İçe Bir İlim Adamı, Türk Edebiyatı, İstanbul, Haziran, 1982; Vehbi Başer, Erol Güngör için, Ankara 1988; Şeyma Güngör, TDV, İslam Ansiklopedisi XIV. 305–307; Hanefi Bostan, Yedi İklim, Ekim 1994.
TELİF ESERLER
*Ahlak Psikolojisi ve Sosyal Ahlak (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2000)
*Dünden Bugüne Tarih Kültür ve Milliyetçilik (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2005)
*İslam'ın Bugünkü Meseleleri (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2005)
*İslam Tasavvufunun Meseleleri (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2004)
*Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2003)
*Sosyal Meseleler ve Aydınlar (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2003)
*Türk Kültürü ve Milliyetçilik (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2004)
*Türkiye'de Misyoner Faaliyetleri (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2005)
*Tarihte Türkler ( Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2006)
*Kelâmî Sahada Estetik Yapı Organizasyonu (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1999)
*Şahıslar Arası İhtilafların Çözümünde Lisanın Yönü (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1998)
*Değerler Psikolojisi Üzerine Araştırmalar (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1998)
TERCÜME ESERLER
*Batı Düşüncesinde Büyük Değişme (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1996)
*Dünyayı Değiştiren Kitaplar (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2005)
*İktisadi Gelişmelerin Merhalesi (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1999)
*Sosyal Psikoloji (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1999)
*Yirminci Asrın Manası (Ötüken Neşriyat, İstanbul, 1997)
